หลาย ๆ บ้านคงเคยเห็นอะไรตัวเล็ก ๆ ตัวแบน ๆ กระโดดลงมาจากเจ้านายน้อยของเรา ตัวนั้นก็คือหมัดนั่นเอง ปกติแล้วเราจะพบหมัดส่วนใหญ่อยู่ในสุนัขแต่ก็สามารถที่จะพบในแมวได้ ซึ่งเราเรียกว่า หมัดแมว โดยหมัดแมวมีต้นกำเนิดอยู่ในแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันได้มีการแพร่กระจายไปทั่วโลก เนื่องมากจากมีความนิยมในการเลี้ยงแมวเพิ่มมากขึ้นทั่วโลก
เห็บกับหมัดแตกต่างกันอย่างไร
ทั้งเห็บและหมัดเป็รปรสิตภายนอกที่ก่อให้เกิดโรคและความรำคาญแก่สัตว์เลี้ยงของเรา แต่ลักษณะภายนอกนั้นไม่เหมือนกัน โดยเห็บตัวเต็มวัยจะมี 8 ขา ลำตัวแบนจากด้านบนลงมาด้านล่าง กระโดดไม่ได้ ส่วนหมัดตัวเต็มวัยจะมี 6 ขา มีขาหลังที่แข็งแรงมากจึงทำให้กระโดดได้ ลำตัวแบนทางด้านข้าง
วงจรชีวิตหมัด
วงจรชีวิตของหมัดแมว จะมี 4 ระยะ ไข่ (egg) ตัวอ่อน (lava) ตัวอ่อนระยะที่2 (pupa) และตัวเต็มวัย (Adult) โดยหมัดตัวเต็มวัยจะต้องดูดเลือดก่อนจะมีการสืบพันธุ์
หมัดแมวจะมีจำนวนหมัดตามระยะ โดย 50% เป็นไข่ (โดยไข่ของหมัดสามารถอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้ 2-7 สัปดาห์) 35% เป็นตัวอ่อน 10% เป็นวัยรุ่น และ 5% เป็นตัวเต็มวัย โดยหมัดแมวสามารถมีชีวิตบนตัวแมวได้ถึง 2 ปี
อันตรายที่ได้รับจากหมัดแมว
หมัดบางส่วนที่อยู่บนตัวสุนัขและแมวอาจไม่ก่อให้เกิดอาการที่แสดงออกได้ชัดเจนนักในสัตบางตัว แต่ในบางตัวอาจก่อให้เกิดปัญหาที่แตกต่างกันไป
- โรคภูมิแพ้ผิวหนังจากน้ำลายหมัด (Flea allergy dermatitis)
ในสัตว์บางตัวเกิดการแพ้น้ำลายหมัด (Allergic) โดยเฉพาะในสุนัขหรือแมวที่เกิดการโดนกัดซ้ำ ๆ เมื่อเกิดการแพ้ สัตว์มักจะเกาและเลีย ทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรีย (Secondary infection) ตามมา
- หมัดตัวเต็มวัยที่อาศัยอยู่บนสัตว์เลี้ยงของเราจะกินเลือดของหมาหรือแมวของเรา ถ้าหากมีหมัดจำนวนมากอยู่บนตัว จะทำให้สัตว์เกิดภาวะเลือดจางได้ (Anemia
- แมวและสุนัขที่มีหมัดจำนวนมากจะทำให้น้ำหนักลดและขาดน้ำ (dehydration)
- หมัดเป็นเป็นโฮสต์ตัวกลางของพยาธิตืดเม็ดแตงกวา ถ้าหากสัตว์เลี้ยงของเราหรือเราเองกลืนเอาหมัดที่มีไข่ของพยาธิเข้าไปจะให้มีพยาธิในตัวสัตว์เลี้ยงหรือตัวของเราได้
- นำโรคไข้รากสาดใหญ่ ที่เกิดจากเชื้อ Rickettsia มาสู่ทั้งคนและสัตว์
วิธีกำจัดหมัดแมว
สามารถทำการรักษาหมัดแมวได้หลายวิธี ดังต่อไปนี้
- ยาฉีด
- ยาหยดหลัง
- ปลอกคอกำจัดเห็บ
- สเปรย์กำจัดหมัดแมว
แต่วิธีที่สัตวแพทย์ส่วนมากแนะนำเนื่องจากสามารถทำได้ง่าย คือ การให้ยาหยอดหรือยาที่ให้ในการกิน
ยาหยอดเห็บ ยี่ห้อไหนดี
การเลือกยาสำหรับกำจัดหมัด ควรเลือกตาความเหมาะสมกับตัวสัตว์ ความเหมาะสมในการใช้งานและความสะดวกของเจ้าของ โดยในบทความนี้จะยกตัวอย่างยากำจัดหมัดที่มีมาตรฐาน เพื่อให้ทุกคนได้เลือกใช้ได้อย่างสบายใจมากยิ่งขึ้น
ปัจจุบันมียาหยดที่นำมาใช้แล้วได้ผลดี อย่างเช่น
- Broadline
- Fronline plus
- Frontline spray
- Revolution
- Revolution plus
เจ้าของควรหยดยาเพื่อป้องกันเป็นประจำ การเลือกยากำจัดหมัดควรเลือกตามความเหมาะสมกับสภาพร่างกายของสัตว์และควรปรึกษาสัตวแพทย์ก่อนการเลือกใช้ยา นอกจากการใช้ยาที่ตัวสัตวเลี้ยงของเราแล้ว หมัดยังอาศัยอยู่ตามสิ่งแวดล้อมคิดเป็น 3 ใน 4 ในวงจรชีวิต เจ้าของควรกำจัดหมัดที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมด้วย (ใส่ลิงค์ที่เขียนกับการกำจัดเห็บหมัดในบริเวณบ้าน)
โดยหมัดที่อยู่ในสัตว์เลี้ยงจะไม่อาศัยอยู่ในคนแต่สามารถที่จะกัดคนได้ เมื่อคนโดนหมัดที่อยู่ในสัตว์เลีี้ยงกัด มักเกิดตุ่มแดงหรืออาการแพ้น้ำลายหมัด แต่ทั้งนี้หมัดเป็นพาหะนำโรคมาสู่ทั้งคนและสัตว์เลี้ยง ดังนั้นจึงควรป้องกันและกำจัดเพื่อความปลอดภัยของสัตว์เลี้ยงและตัวคุณเอง
หมอนพ CU VET 40